मानव विकास निर्देशांक HDI India -2023

मानव विकास निर्देशांक 2023 जारी करणारी संस्था – UNDP भारत HDI (मानव विकास उत्तर की उत्तर) (2023) 132 आहे. या शेवटच्या वर्षाच्या तुलनेत 1 स्थानाची घट झाली आहे. भारताच्या या इंडेक्समध्ये 0.633 अंक भेटले. गेल्या वर्षी ०.६४५ था. HDI मोजण्याचे निकष –  1. दीर्घ आणि निरोगी जीवन 2. ज्ञानाची सुगमता 3. योग्य राहणीमान 2019 च्या […]

पहिली पंचवार्षिक योजना

पहिली पंचवार्षिक योजना पहिली पंचवार्षिक योजना ◾️ 1 एप्रिल 1951 पासून भारतात आर्थिक आर्थिक नियोजनास सुरवात झाली. ◾️ही पध्दती भारताने रशियाकडून स्वीकारली आहे. तेव्हा पासून 11 योजना पूर्ण झाल्या असून 12 वी योजना चालू आहे. ◾️7 वार्षिक योजनाही भारतात राबविल्या गेल्या त्यातील 1966-69 च्या कालावधीत योजनेला सुट्टी (Plan Holiday) असे म्हणतात.  °°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°° ➡️ पहिली पंचवार्षिक […]

Economics Notes PDF Download

Economics Notes PDF Download Economics Notes PDF Download Prithviraj Sanjay Gaikwad पर्यावरणशास्त्र नोट्स डाउनलोड करा पहिली पंचवार्षिक योजना संगणक नोट्स डाउनलोड करा Geography Of India Notes PDF Download Geography Of Maharashtra Notes PDF Download Social Science Notes PDF Download Environment Science Notes PDF Download Chalu Ghadamodi Notes PDF Download Indian Polity Notes PDF Science Notes […]

सातवी पंचवार्षिक योजना

सातवी पंचवार्षिक योजना सातवी पंचवार्षिक योजना सातव्या पंचवार्षिक योजनेची महत्वाची वैशिष्टये – कालावधी – १ एप्रिल १९८५ ते ३१ मार्च १९९० (ही योजना १५ वर्षांच्या -१९८५ ते २०००- दीर्घकालीन योजनेचा भाग होती.) अध्यक्ष – राजीव गांधी (डिसेंबर १९८९ पर्यंत), व्ही. पी. सिंग (डिसेंबर १९८९ नंतर) उपाध्यक्ष – मनमोहन सिंग (ऑगस्ट १९८७ पर्यंत), पी. शिवशंकर (जुलै […]

सरकती योजना/साखळी योजना/Rolling Plan

सरकती योजना/साखळी योजना/Rolling Plan सरकती योजना/साखळी योजना/Rolling Plan संकल्पना – “सरकती योजना” ही संकल्पना वैज्ञानिक रुपात मांडण्याचे श्रेय प्रो. गुन्नार मिर्दल यांना जाते. त्यांच्या “India’s Economic Planning in its Broader Setting” या पुस्तकात उल्लेख. कालावधी – १९७८ ते १९८३ या कालावधीसाठी बनवण्यात आलेली योजना परंतु; फक्त १ एप्रिल १९७८ ते जानेवारी १९८० दरम्यान राबविली गेली. […]

पाचवी पंचवार्षिक योजना

पाचवी पंचवार्षिक योजना पाचवी पंचवार्षिक योजना पाचव्या पंचवार्षिक योजनेची महत्वाची वैशिष्टये कालावधी – १ एप्रिल १९७४ ते ३१ मार्च १९७९ परंतु ; ही योजना १९७४ ते १९७८ या कालावधीसाठीच राबवण्यात आली. अध्यक्ष – इंदिरा गांधी उपाध्यक्ष – दुर्गाप्रसाद धर प्रतिमान – अलन मन आणि अशोक रुद्र यांच्या खुले सातत्य या प्रतीमानावर आधारित डी. डी. धर […]

चौथी पंचवार्षिक योजना

चौथी पंचवार्षिक योजना चौथी पंचवार्षिक योजना चौथ्या पंचवार्षिक योजनेची महत्वाची वैशिष्टये कालावधी – १ एप्रिल १९६९ ते ३१ मार्च १९७४ अध्यक्ष – इंदिरा गांधी उपाध्यक्ष – धनंजय गाडगीळ (मे १९७१ पर्यंत), सी. सुब्रमण्यम (मे १९७१ ते जुलै १९७२), दुर्गाप्रसाद धर (जुलै १९७२ ते मार्च 1974) प्रतिमान – अलन एस. मान व अशोक रुद्र यांच्या खुले […]

योजना अवकाश / योजनेला सुट्टी / Plan Holiday

योजना अवकाश / योजनेला सुट्टी / Plan Holiday योजना अवकाश / योजनेला सुट्टी / Plan Holiday कालावधी – १ एप्रिल १९६६ ते ३१ मार्च १९६९ अध्यक्ष – इंदिरा गांधी उपाध्यक्ष – अशोक मेहता दुसरे नाव – स्वावलंबन योजना या काळात तीन वार्षिक योजना राबवल्या गेल्या. पहिली वार्षिक योजना – कालावधी – १ एप्रिल १९६६ ते […]

तिसरी पंचवार्षिक योजना

तिसरी पंचवार्षिक योजना तिसरी पंचवार्षिक योजना तिसऱ्या पंचवार्षिक योजनेची महत्वाची वैशिष्टये – कालावधी – १ एप्रिल, १९६१ ते ३१ मार्च, १९६६ अध्यक्ष – पं. जवाहरलाल नेहरू उपाध्यक्ष – सी. एम. त्रिवेदी प्रतिमान – महालनोबीस प्रतीमानावर आधारित सुखमोय चक्रवर्ती यांच्या “The Mathematical Framework of the Third Plan” या लेखावर आधारित मुख्य भर – कृषी व मूलभूत […]